Εκατοντάδες πλατανόδενδρα έχουν προσβληθεί από την ασθένεια «ΜΕΤΑΧΡΩΜΑΤΙΚΟ ΕΛΚΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ» . Πρόκειται για μια ασθένεια που προσβάλει μόνο πλατανόδενδρα και προκαλείται από τον μύκητα Ceratocystis fimbriata f.sp. platani.Ο μύκητας φράζει τα αγγεία του ξύλου – αδρομύκωση. Ακόλουθη ξαφνική μάρανση (κιτρινισμός των φύλλων) και ξήρανση.
Την άνοιξη, ένας κλάδος ή ολόκληρο το δένδρο μπορεί να μην αναβλαστήσει καθόλου, ή οι νέοι οφθαλμοί ξαφνικά μαραίνονται και νεκρώνονται πριν ακόμη αναπτυχθούν. Σε μεγάλα δένδρα με προσβολή στον κορμό, πριν εμφανιστούν νεκρώσεις κλάδων, παρατηρείται μια γενική αραίωση της κόμης και συμπτώματα μικροφυλλίας.
Κατά μήκος του κορμού και των κλάδων εμφανίζονται επιμήκη έλκη και σε εγκάρσια τομή μεταχρωτοματιμός .
Είναι ασθένεια καραντίνας δηλ. δεν αντιμετωπίζεται με τα συνήθη μέσα φυτοπροστασίας.
Στην περιοχή Αροανείας η κατάσταση είναι ακόμη διαχωρίσιμη γιατί έχουν προσβληθεί πλατανόδενρα αριστερά και δεξιά των δρόμων που οδηγούν στο πλατανοδάσος.
Η ασθένεια εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2003 στη Μεσσηνία από διακινούμενα για καλλωπιστική χρήση δενδρύλλια πλατάνου. Έχει ήδη προσβάλλει και νεκρώσει χιλιάδες δένδρων πλατάνου στην Πελοπόννησο, ενώ έχει κάνει την εμφάνιση του τόσο στην Ήπειρο, όσο και στη Θεσσαλία. Ο σημαντικότερος παράγοντας διασποράς του παθογόνου στην Ελλάδα είναι ο άνθρωπος, με μηχανήματα εκσκαφής, εργαλεία κοπής κλάδων (συνεργεία της ΔΕΗ, κατασκευές κ. άλ.), με τη μεταφορά ξύλου η δενδρυλλίων πλατάνου, εργαλεία υλοτομίας, πριονίδια κ. άλ.
Ο μύκητας εισβάλει από πληγές του δένδρου και διαδίδεται με την επαφή και την αναστόμωση των ριζών γειτονικών δένδρων.
Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της ασθένειας, σε λίγα χρόνια, θα υπάρξει ολοκληρωτική καταστροφή. Τα πλημμυρικά προβλήματα που θα προκύψουν θα προκαλέσουν απρόβλεπτες και μη αναστρέψιμες ζημιές σε καταστήματα, κατοικίες, το αρδευτικό έργο της Κοιλάδας του Αροανείου, στους δρόμους και τις καλλιέργειες. Το παθογόνο θα διαδοθεί ταχύτατα και στις υπόλοιπες περιοχές του Αισθητικού Δάσους αλλά και της Χώρας προκαλώντας μία τεράστια οικολογική καταστροφή.
Η αντιμετώπισή γίνεται προληπτικά σύμφωνα με τους κανόνες της φυτουγειονομικής νομοθεσίας. Για τον εντοπισμό της ασθένειας απαιτούνται επισκοπήσεις και επισημάνσεις των ασθενών δένδρων.
Συνιστάται ξερίζωμα και καύση η κοπή και καύση η φυτουγειονομική ταφή, στη συνέχεια , προσεκτικός καθαρισμός και απολύμανση των κοπτικών μέσων, συλλογή και καταστροφή του πριονιδιού και απολύμανση της περιοχής συλλογής του.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο της επιστήμης ή τεχνικό αλλά και πολιτικό. Πρέπει άμεσα η πολιτεία να πάρει μέτρα οργάνωσης των αρμόδιων υπηρεσιών με αύξηση του επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού. Να γίνει χρηματοδότηση άμεσα για την αναδάσωση των κατεστραμμένων συστάδων πλατάνων (μέχρι σήμερα το ποσοστό αναδάσωση σε όλη την Ελλάδα είναι μηδενικό). Να συσταθεί ερευνητική ομάδα από το ΕΘΙΑΓΕ (υπάρχει μόνο ένας ερευνητής που ασχολείται με το πρόβλημα), που θα παρακολουθούν και θα ερευνούν την εξέλιξη και την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Χρηματοδότηση για έρευνα και παραγωγή ανθεκτικού κλώνου πλατάνου στον μύκητα.
Χρήση χημικών ουσιών όπου μπορεί να γίνει για την αντιμετώπιση της ασθένειας.
Άμεσα μέτρα προστασίας και πρόληψης με την έκδοση εγκυκλίων και διατάξεων από τα αρμόδια υπουργεία που θα αναγκάζουν τους μεγάλο εργολάβους τεχνικών έργων – διάνοιξης δρόμων κ.λ.π., να σεβαστούν τους νόμους προστασίας του περιβάλλοντος συμβάλλοντας έτσι στην εξάλειψη της διάδοσης του μύκητα.
Ενημέρωση από τις περιφέρειες και τις αρμόδιες υπηρεσίες (Δασαρχεία, Διευθύνσεις Δασών, Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης) στα σχολεία, τις κοινότητες των Δήμων, τις περιβαντολογικές οργανώσεις, για να μπορέσει έτσι ο λαός να συμβάλει και αυτός στην καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος.
Συγκεκριμένα για το πλατανοδάσος των πηγών Αροανείου επιβάλλεται να παρθούν άμεσα τα ενδεικνυόμενα μέτρα από το Δήμο Καλαβρύτων, την Τοπική Κοινότητα Πλανητέρου, το Φ.Δ. Χελμού Βουραικού και την Ένωση Μύλων και Υδροτριβών σε συνεργασία με τις δασικές και φυτουγειονομικές υπηρεσίες. Είναι μια ευκαιρία η Ένωση Μύλων και Υδροτριβών Πλανητέρου να επιστρέψει στην κοινωνία ως ανταποδοτικό έργο τα χρήματα που έχει εισπράξει ή εισπράττει–
Κώστας Δημόπουλος, Τεχν. Γεωπονίας Δασοπονίας.